Inox có nhiễm từ không? Giải mã toàn diện tính từ của thép không gỉ

Inox có nhiễm từ không? Liệu loại inox bạn đang sử dụng có thực sự chất lượng khi nam châm "hờ hững" bỏ qua? Đừng lo lắng! Inox Gia Hưng, với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực thép không gỉ, sẽ giúp bạn giải mã toàn diện về tính từ của inox. Từ cơ sở khoa học đến ứng dụng thực tế, chúng tôi sẽ cung cấp những thông tin hữu ích nhất, giúp bạn lựa chọn đúng loại inox phù hợp với nhu cầu của mình. Cùng khám phá ngay!

1. Inox có nhiễm từ không?

Inox có nhiễm từ không

Câu trả lời là: Không phải tất cả các loại inox đều không nhiễm từ. Tính từ của inox phụ thuộc chủ yếu vào cấu trúc tinh thể và thành phần hóa học đặc trưng của từng loại. Để hiểu rõ hơn, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá sâu hơn về vấn đề này.

• Inox 304 và 316: Về cơ bản không nhiễm từ. Đây là hai loại inox Austenitic phổ biến nhất. Trong trạng thái ủ chuẩn (annealed state), chúng gần như không có từ tính. Điều này là do cấu trúc tinh thể lập phương tâm diện (FCC) ổn định của chúng. Cấu trúc này khiến cho các electron tự do trong inox không bị sắp xếp theo một hướng nhất định dưới tác động của từ trường, do đó không tạo ra lực hút với nam châm.
• Trường hợp đặc biệt: Inox 304 vẫn có thể nhiễm từ nhẹ. Mặc dù về bản chất là không nhiễm từ, nhưng inox 304 có thể trở nên nhiễm từ nhẹ sau quá trình gia công cơ học như cán, hàn, uốn, mài, hoặc chấn gấp. Các công đoạn này có thể làm biến đổi cấu trúc Austenitic thành Martensite hoặc Ferrite cục bộ, là những pha có từ tính.
  • Ví dụ: Một tấm inox 304 phẳng ban đầu không hút nam châm. Tuy nhiên, sau khi được uốn cong thành hình hộp, các góc cạnh và mối hàn có thể hút nam châm nhẹ. Điều này không có nghĩa là chất lượng inox bị giảm sút, mà chỉ là sự thay đổi về cấu trúc bề mặt do tác động cơ học. 
• Inox Ferritic, Martensitic và Duplex: Có từ tính. Khác với inox Austenitic, các loại inox như 430, 410 (thuộc nhóm Ferritic và Martensitic) có cấu trúc tinh thể khác biệt. Chúng chứa pha Ferrite hoặc Martensite, tạo nên tính từ mạnh mẽ. Điều này có nghĩa là chúng sẽ bị nam châm hút một cách rõ ràng.

2. Cơ sở khoa học về tính nhiễm từ của inox

Cơ sở khoa học về tính nhiễm từ của inox

Để hiểu sâu hơn về việc inox có nhiễm từ không, chúng ta cần tìm hiểu về cơ sở khoa học đằng sau hiện tượng này.

• Khái niệm về từ tính và vật liệu từ tính: Từ tính là một hiện tượng vật lý, trong đó vật chất tạo ra lực hút hoặc đẩy lên các vật chất khác. Các vật liệu từ tính là những vật liệu có khả năng bị hút bởi nam châm. Điều này xảy ra do sự sắp xếp đặc biệt của các electron và miền từ bên trong vật liệu. Các electron trong nguyên tử chuyển động tạo ra các mômen từ. Trong các vật liệu không từ tính, các mômen từ này sắp xếp hỗn loạn, triệt tiêu lẫn nhau. Tuy nhiên, trong các vật liệu từ tính, các mômen từ có xu hướng sắp xếp theo cùng một hướng, tạo ra một từ trường tổng thể đủ mạnh để tương tác với nam châm.
• Cấu trúc tinh thể và thành phần hóa học: Đây là hai yếu tố then chốt quyết định tính từ của inox.
  • Austenitic: Loại inox này, như 304 và 316, có cấu trúc tinh thể lập phương tâm diện (FCC). Điểm đặc biệt là hàm lượng Niken (Ni) cao (trên 8%) giúp ổn định cấu trúc Austenitic này. Niken đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn sự hình thành các pha từ tính, do đó inox Austenitic thường không nhiễm từ.
  • Ferritic: Với hàm lượng Crom (Cr) cao và ít hoặc không có Niken, inox Ferritic có cấu trúc lập phương tâm khối (BCC). Cấu trúc này tạo điều kiện cho các electron tự do dễ dàng sắp xếp theo cùng một hướng dưới tác động của từ trường, dẫn đến tính từ.
  • Martensitic: Chứa Crom và Carbon, inox Martensitic có thể được làm cứng bằng nhiệt luyện. Cấu trúc của nó cũng tạo ra tính từ, tương tự như inox Ferritic.
  • Duplex: Là sự kết hợp giữa cấu trúc Austenitic và Ferritic, inox Duplex có tính từ, nhưng thường yếu hơn so với Ferritic hoặc Martensitic.

Để minh họa rõ hơn về sự khác biệt trong cấu trúc tinh thể của các loại inox, bạn có thể tham khảo các biểu đồ pha hoặc sơ đồ cấu trúc tinh thể. 

3. Mối quan hệ giữa tính nhiễm từ và chất lượng/khả năng chống ăn mòn của inox

Tính nhiễm từ và khả năng chống ăn mòn của inox

Một trong những hiểu lầm phổ biến nhất về inox là "inox không nhiễm từ là inox tốt". Tuy nhiên, Inox Gia Hưng khẳng định rằng tính nhiễm từ không phải là tiêu chí duy nhất để đánh giá chất lượng của inox.

• Tính nhiễm từ không phải là tiêu chí đánh giá chất lượng duy nhất: Như đã giải thích ở trên, tính từ của inox phụ thuộc vào cấu trúc tinh thể và thành phần hóa học. Một số loại inox có tính từ cao vẫn có thể đáp ứng tốt các yêu cầu về độ bền và tuổi thọ trong một số ứng dụng nhất định.
• Khả năng chống ăn mòn: Yếu tố quan trọng nhất quyết định chất lượng của inox chính là khả năng chống ăn mòn. Khả năng này chủ yếu phụ thuộc vào thành phần hóa học (đặc biệt là hàm lượng Crom, Niken, Molypden) và cấu trúc bề mặt của inox, chứ không trực tiếp liên quan đến tính từ.
  • Ví dụ: Inox 430 nhiễm từ mạnh, nhưng vẫn được ứng dụng rộng rãi trong sản xuất đồ gia dụng như bồn rửa, dao kéo, và các chi tiết trang trí nội thất. Lý do là vì inox 430 có giá thành hợp lý và khả năng chống ăn mòn đủ tốt trong môi trường sử dụng thông thường.
  • Ngược lại, Inox 316 không nhiễm từ (hoặc nhiễm từ rất yếu) nhưng lại có khả năng chống ăn mòn vượt trội hơn hẳn so với inox 304, đặc biệt là trong môi trường chứa clorua (như môi trường biển). Do đó, inox 316 thường được sử dụng trong các ứng dụng đòi hỏi khả năng chống ăn mòn cực cao, như trong ngành công nghiệp hóa chất, dầu khí, và đóng tàu.

4. Cách nhận biết và phân biệt các loại inox dựa trên tính từ

Phân biệt các loại inox dựa trên tính từ

Vậy làm thế nào để nhận biết và phân biệt các loại inox dựa trên tính từ? Dưới đây là một số phương pháp đơn giản mà bạn có thể áp dụng:

• Kiểm tra bằng nam châm: Đây là cách đơn giản nhất và thường được sử dụng để phân biệt nhanh các loại inox.
  • Inox Austenitic (304, 316): Hầu như không hút nam châm hoặc chỉ hút rất nhẹ (trong trường hợp đã qua gia công).
  • Inox Ferritic (430): Hút nam châm mạnh.
  • Inox Martensitic/Duplex: Hút nam châm.
• Lưu ý quan trọng: Phương pháp này chỉ mang tính tương đối và không thể khẳng định 100% chất lượng hay loại inox, đặc biệt với inox 304 đã qua gia công.
• Các phương pháp kiểm tra bổ sung: Để có kết quả chính xác hơn, bạn nên kết hợp với các phương pháp kiểm tra khác:
  • Kiểm tra bằng axit/thuốc thử chuyên dụng: Sử dụng các loại axit hoặc thuốc thử đặc biệt để phân biệt các loại inox khác nhau (ví dụ: phân biệt 201, 304, 430). Mỗi loại inox sẽ có phản ứng khác nhau khi tiếp xúc với các chất này.
  • Kiểm tra nhãn mác, chứng chỉ chất lượng từ nhà sản xuất: Đây là cách đáng tin cậy nhất để xác định loại inox và đảm bảo chất lượng sản phẩm. Hãy luôn yêu cầu nhà cung cấp cung cấp đầy đủ các chứng từ liên quan.
  • Quan sát bề mặt, độ sáng bóng: Mặc dù chỉ mang tính tham khảo, nhưng bề mặt và độ sáng bóng của inox cũng có thể giúp bạn phân biệt được một số loại. Ví dụ, inox 304 thường có bề mặt sáng bóng và mịn hơn so với inox 430.
• Ví dụ: Để thử bằng nam châm, bạn chỉ cần đưa một chiếc nam châm lại gần bề mặt inox. Nếu nam châm không hút hoặc chỉ hút rất nhẹ, đó có thể là inox 304 hoặc 316. Nếu nam châm hút mạnh, đó có thể là inox 430, Martensitic, hoặc Duplex.

Để thử bằng axit (ví dụ: axit nitric), bạn nhỏ một giọt axit lên bề mặt inox và quan sát phản ứng. Nếu inox không bị đổi màu hoặc ăn mòn, đó có thể là inox 304. Nếu inox bị đổi màu hoặc ăn mòn, đó có thể là inox 201 hoặc 430. (Lưu ý: Cần thực hiện thử nghiệm này một cách cẩn thận và tuân thủ các biện pháp an toàn).

5. Ứng dụng của inox nhiễm từ và không nhiễm từ trong thực tế

Ứng dụng của inox nhiễm từ và không nhiễm từ

Sự khác biệt về tính từ và các đặc tính khác của từng loại inox обуславливает sự đa dạng trong ứng dụng thực tế của chúng. Dưới đây là một số ví dụ điển hình:

• Inox không nhiễm từ (Austenitic): Nhờ khả năng chống ăn mòn cao, dễ uốn dẻo và không gây nhiễu từ trường, inox Austenitic được ứng dụng rộng rãi trong:
  • Các thiết bị y tế (dao mổ, dụng cụ phẫu thuật, thiết bị cấy ghép...).
  • Ngành công nghiệp điện tử (vỏ máy tính, linh kiện điện tử...).
  • Ngành hàng không vũ trụ (vỏ máy bay, bộ phận động cơ...).
  • Đồ dùng nhà bếp (nồi, chảo, dao, thìa, dĩa...).
  • Bồn rửa, thiết bị vệ sinh.
  • Kiến trúc (lan can, cầu thang, mặt dựng...).
• Inox nhiễm từ (Ferritic, Martensitic, Duplex):
  • Ferritic (ví dụ 430): Với ưu điểm về giá thành hợp lý và khả năng chịu nhiệt tốt, inox Ferritic thường được sử dụng trong:
    • Đồ gia dụng (lò nướng, máy giặt, tủ lạnh...).
    • Chi tiết ô tô (ống xả, hệ thống giảm thanh...).
    • Các ứng dụng không yêu cầu khả năng chống ăn mòn quá cao.
  • Martensitic: Nhờ độ cứng cao, inox Martensitic được ứng dụng trong:
    • Dao kéo (dao làm bếp, dao bỏ túi...).
    • Dụng cụ phẫu thuật.
    • Cánh tuabin.
  • Duplex: Với độ bền cao và khả năng chống ăn mòn tốt, inox Duplex được sử dụng trong:
    • Ngành công nghiệp hóa chất (bồn chứa, đường ống dẫn hóa chất...).
    • Ngành công nghiệp dầu khí (giàn khoan, đường ống dẫn dầu...).
    • Ngành đóng tàu (vỏ tàu, chân vịt...).

Inox Gia Hưng tự hào cung cấp đa dạng các sản phẩm inox thuộc từng nhóm trên, đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng. Một số sản phẩm tiêu biểu của chúng tôi bao gồm:

• Inox Austenitic (304, 316): Tấm inox, cuộn inox, ống inox, hộp inox dùng trong xây dựng, trang trí nội thất, sản xuất đồ gia dụng...
• Inox Ferritic (430): Tấm inox dùng trong sản xuất vỏ tủ lạnh, máy giặt...

Tóm lại, inox có nhiễm từ không phụ thuộc vào cấu trúc tinh thể và thành phần hóa học của từng loại. Không phải cứ inox nhiễm từ là kém chất lượng, và ngược lại. Việc hiểu rõ bản chất của từng loại inox sẽ giúp bạn lựa chọn đúng sản phẩm phù hợp với nhu cầu sử dụng của mình.

Hãy liên hệ ngay với Inox Gia Hưng để được tư vấn chuyên sâu và lựa chọn sản phẩm inox phù hợp nhất với nhu cầu của bạn! Chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn để tạo nên những công trình bền vững và chất lượng.

Thông tin liên hệ:

• Địa chỉ: 12, quốc lộ 1A, thôn Cổ Điển A, Xã Tứ Hiệp, Huyện Thanh Trì, Tp Hà Nội, Việt Nam
• Hotline: 0945 417 993
• Website: https://inoxgiahung.vn/